Galaya, Başbakan yardımıcısı sayın Bülent Arınç ve belgeselde hayatı ve mücadelesi anlatılan, 15 yıldan fazla Sovyet hapishanelerinde kalan Kırım Tatar Milli Meclisi Başkanı ve ünlü insan hakları savunucusu Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu, Siyasi partilerimizin temsilcileri, milletvekilleri, , RTÜK Başkan ve üyeleri, belediye başkanları, bürokratlar, Büyükelçiler ve Türkiye'nin dört bir tarafından, ABD,Romanya, Rusya Almanya ve Ukrayna'dan gelen davetliler basın ve kültür dünyamızın mensupları katılıyor. Türk Tanıtma fonunun desteğiyle TRT için TRT'nin bir çok ödül almışı başarılı yapımcı ve yönetmeni, Neşe Sarısoy Karatay ve Zafer Karatay'ın hazırladığı Kırımoğlu, Bir Halkın Mücadelesi Belgeseli 9 bölümden meydana geliyor. TOBB'un ev sahipliğindeki galada ayrıca Kırım ve Belgesel ile ilgili fotoğraf sergisi de yer alıyor...
KIRIMOGLU… Bir Halkın Mücadelesi
BİR TRT BELGESELİ
9 Bölüm
Yönetmen: Neşe Sarısoy Karatay
Yapımcı ve Metin Yazarı: Zafer Karatay
Yönetmen Yardımcısı: Zeliha Aydın
Kurgucu: Cantekin Cantez
Kameraman: Orhan Yaşar
Müzik: Elvira Emir
Bir gecede vatanlarından sürülen insanlar….
Yok edilmek istenen bir millet….
Küllerinden yeniden doğan bir halk….
Ve bu halkın arasından çıkmış efsane bir lider…
Barışçı bir vatan mücadelesi…
Sürgün, ölüm, acı, gözyaşı, hasret ve sönmeyen umutlar….
Kısaca bu cümlelerle özetlenebilir Kırım Tatarlarının yakın tarihi. Cümleler dikkatle incelenirse bir yok oluş, bir yeniden doğuş ve bitmeyen bir mücadelenin izleri daha iyi görülebilir. Vatanda yaşamak için mücadele eden yılmaz, cesur ve onurlu insanların ve onların kahraman liderlerinin hayat hikayesini anlatıyor “Kırımoğlu, Bir Halkın Mücadelesi” belgeseli. Belgesel, vatan mücadelesi sırasında yaşanan acı öykülerle, anılarla, belgelerle bir milletin yakın tarihine tanıklık ediyor. Top yekun sürgün edilen bir halkın dramını, vatan özlemini ve vatanlarına dönmek için yaptığı barışçı mücadeleyi canlı tanıklarının gözünden aktarıyor. Bir avuç aydının katıldığı SSCB’deki insan hakları hareketinin, Kırım Tatarlarının katkısıyla nasıl bir kitlesel halk hareketine dönüştüğü de belgeselde su yüzüne çıkıyor. Dönemin SSCB aydınları dünyada pek bilinmeyen bu süreci anlatıyor.
BİR İNSAN HAKLARI SAVUNUCUSUNUN ÖYKÜSÜ......
Belgeselin büyük bir bölümü Kırım Tatarlarının efsane lideri ve insan hakları savunucusu Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu’nun sıra dışı, zorlu ve çarpıcı hayatına adanmış. KGB takibi ve baskılar hayatının bir parçası olmuştu Kırımoğlu’nun. Milletinin ellerinden alınan hakları için yürüttüğü barışçı mücadelesi sırasında hakkında 7 kere dava açıldı. Hayatının on beş yılı aşkın bir zamanını çok az kimsenin sağ çıktığı işkenceler altında, korkunç hücrelerde ve çalışma kamplarında geçirdi. 303 gün süren açlık grevi ve barışçı mücadelesi bütün dünyaya yayıldı. Onun adı totaliter Sovyet rejimine direnen bir avuç cesur aydın ve insan hakları savunucusu arasında yer aldı. Ama o hep halkıyla beraberdi....
BELGESEL HAKKINDA GENEL BİLGİLER....
*****KIRIMOGLU, Bir Halkın Mücadelesi belgeselinin yönetmenliğini, TRT’nin bir çok ödüllü belgeselini hazırlayan Neşe Sarısoy Karatay yapmış. Başarılı yönetmen Neşe Sarısoy Karatay, “Kırım Tatarlarının yaşadıkları ve halen yaşaya geldikleri büyük haksızlıklara, baskılara rağmen, şiddete teröre başvurmadan tamamen barışçı ve demokratik yollarla hak aramalarını sürdürmelerinin kendisini çok etkilediğini söylüyor. Kırım Türklerinin efsanevi lideri Mustafa Abdülcemil KIRIMOĞLU’nun ‘Eğer bir mücadelede masum bir çocuğun kanı dökülürse bu başarı değildir.’ sözünü barışçı bir dünya isteğiyle belgeselinin jeneriğinde kullandığını belirtti. TRT’de yıllardır birbirinden önemli belgeseller hazırlayan yönetmen Neşe Sarısoy Karatay, 2000 yılında “Osmanlı Devleti’nin Doğuşu” belgeseli ile, 2007 yılında da “Özü Türk-Karaylar” belgeseli ile Türkiye’nin en prestijli ödüllerinden biri olan Türkiye Gazeteciler Cemiyetinin Sedat Simavi Ödüllerinde, Yılın En İyi TV Programı ödülüne iki defa layık görülmüştü.
Zafer Karatay belgeselin yapımcılığını ve metin yazarlığını üstlenmiş. Karatay daha önceki senelerde de Kırım Türklerinin tarihini ve bu süreç içerisinde yaşadıklarını anlatan 6 bölümlük “Kırım Belgeseli”, 4 bölümlük “İsmail Bey Gaspıralı” ve 2011 yılında da “Cengiz Dağcı” belgesellerini hazırlamıştı. Zafer Karatay’ın bunların yanı sıra, daha bir çok önemli belgeselleri bulunmaktadır.
****Yapım ve yönetim yardımcısı Zeliha Aydın.
*****Belgeselin müziklerini Elvira Emir özel olarak bestelemiş. Elvira Emir, Kırım’ın günümüzde senfonik tarzda eserler besteleyen en tanınmış bestecilerinden biri.
*******KIRIMOĞLU, BİR HALKIN MÜCADELESİ BELGESELİNİN ÇEKİMLERİ, Kırım, Ukrayna, Amerika Birleşik Devletleri, Moskova, Omsk, Saha Özerk Cumhuriyeti, Sıbirya, Özbekistan, Belçika ve Türkiye’de yapıldı. Başta TRT olmak üzere, bir çok ülke televizyon arşivinden görüntüler toplandı.
******SÜRGÜN SAHNELERİ VE HAPİSHANE SAHNELERİ için tarihi mekanlar kuruldu ve kostümler hazırlandı. Tren vagonlarına bindirilen yaşlılara oynayın denmedi. Onlar hayatlarının en acı günlerini tekrar yaşıyordu. Canlandırılan sahneler onların en korkunç yıllarıydı. Çocuklar ise hayatlarının bir parçası olan sürgün anılarının içindeydiler artık. Yönetmen en gerçekçi filmini çekiyordu .... 6.Bölüm iç karartıcı hücre sahneleri ile başlıyor. Mustafa Kırımoğlu’nun hapishane hayatını yansıtmak için hazırlanan belgeselin hücre sahneleri gerçeğe dönüşüyor zaman zaman. Seyirci mekana giriyor, ağır ve korkunç havasını kokluyor o günlerin. O karanlık, basık ve belirsiz günler geri geliyor sanki.
Mustafa Cemil üçüncü mahkumiyetini Omsk’taki hücresinde geçirmektedir. Bu hapishanede başlattığı, 303 gün süren açlık grevi ve barışçı mücadelesi bütün dünyaya yayılır. Onun adı totaliter Sovyet rejimine direnen bir avuç cesur aydın ve insan hakları savunucusu arasında yer almaktadır. Ancak o bu mücadele sırasında halkıyla beraber hareket etmektedir. On binlerce cesur yürek insanca yaşamak için artık ölümü göze almıştır, Kırımoğlu’nun direnişi ise bir destan olacaktı.
******BELGESELDE TANINMIŞ İNSAN HAKLARI TEMSİLCİLERİNİN RÖPORTAJLARI DA VAR…
KIRIMOGLU, Bir Halkın Mücadelesi belgeselinde, aralarında V.Bukovskiy, Sergey Kovalev, Ludmila Alexyeva, Yevgen Sverstsiyuk, Miroslav Marinoviç, Yuriy Orlov, Pavel Litvinov, A.Podrabinyek, A.Laut, J Zisselz, A.Grigorenko, Gluzman gibi dünyaca tanınmış insan hakları savunucuları ile Kırım Tatar milli hareketinin bir çok veteranı ile röportajlar yapıldı. Belgesel filmde V.Yanukoviç, L.Kravçuk, A.Gritsenko, Türkiye Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan, Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, eski Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel gibi tanınmış bir çok siyasetçinin Kırım ve Kırım Tatarları ile ilgili görüşlerine yer veriliyor.
*****Belgesel 9 Bölüm ve toplam 270 dakika.
*****Bu belgeselin hazırlıkları, çekimleri, arşiv çalışmaları ve kurgusu tam iki yıl sürmüş.
*****Belgesel için 1000’e yakın dönem tanığının acı anılarından ve şahitliklerinden yararlanıldı. Binlerce sayfa tutan SSCB arşiv belgeleri, KGB ve mahkeme tutanakları, yeraltı neşriyatları, gizli dökümanlar, kişisel arşiv bilgileri ve on binlerce fotoğraf toplandı. Tüm bu materyaller tarandı, belgesel için süzülerek bir araya getirildi.
Bölüm adları:
1. Bölüm: SÜRGÜN……
2. Bölüm: CAN PAZARI…
3. Bölüm: ANKA: KÜLLERİNDEN YENİDEN DOĞUŞ…..
4. Bölüm: SÜRGÜNDE YEŞEREN VATAN…..
5. Bölüm: CESUR İNSANLAR KREMLİNE KARŞI…..
6. Bölüm: SOVYET HAPİSHANELERİNDE BİR KAHRAMAN…..
7. Bölüm: SÜRGÜNLERE RAĞMEN YİNE KIRIM YİNE KIRIM…..
8. Bölüm: YA VATAN YA ÖLÜM…..
9. Bölüm: EVİMİZİ GERİ VERİN……
Ayrıntılı bilgi için www.kirimoglu.org adresini ziyaret edebilirsiniz.
