Genel seçimlerde yarışacak diğer partiler

Anketlerde bu partiler dışındaki kalan küçük dilim ise 'diğer' olarak tanımlanıyor.Oy pusulasında 20 partinin bulunduğu düşünüldüğünde 'diğer' diye tarif edilen kesimin aslında 15 partiden oluştuğu ortaya çıkıyor.Peki 'diğerleri' kimler? Bu partileri mercek altına altık.

DOĞRU YOL PARTİSİ
1983 yılında kurulan, Süleyman Demirel ve Tansu Çiller gibi liderlerle özdeşleşen, 1990’lar ve 2000’lerin başında Türk siyasetinin en önemli partilerinden olan DYP, 2007'de Demokrat Parti’ye dönüşerek kapanmıştı.Avukat Çetin Özaçıkgöz aynı yıl partiyi yeniden kurdu.Kırat amblemli partinin seçim beyannamesinde şu tür vaatler bulunuyor:Emekli aylıkları artacak, SGK bankası kurulacak, memurlar içim prim ve başarı sistemi getirilecek, üniversite harçları tamamen kaldırılacak, öğrenciler ulaşımdan ücretsiz yararlanacak, içerisinde engelli vatandaşların olduğu hane halkından elektrik, su, çevre temizlik vergisi ve ÖTV bedeli alınmayacak."DYP’nin seçim şarkısının sözlerinde "Gelin birlik olalım, fark etmez sağ sol" ifadeleri yer alıyor.Şarkının videosunda Adnan Menderes, Süleyman Demirel, Tansu Çiller ve Çetin Özaçıkgöz’ün fotoğrafları yer alıyor.

ANADOLU PARTİSİ
Eski Cumhuriyet Halk Partisi milletvekili Emine Ülker Tarhan, partide ulusalcılar olarak tanımlanan isimlerin önde gelenlerinden biriydi.Kemal Kılıçdaroğlu yönetimine eleştiriler yönelten Tarhan, cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Ekmeleddin İhsanoğlu'nun aday gösterilmesine sert tepki verdi, seçimler ardından Kılıçdaroğlu’nu istifaya çağırdı.YARSAV (Yargıçlar ve Savcılar Birliği) eski başkanı olan Turhan 2014 yılında milletvekili olduğu partiden istifa ederek Anadolu Partisi’ni kurdu.Partinin seçim bildirgesinde yer alan vaatlerden bazıları şunlar:"Seçim barajı kaldırılacak, milletvekili maaşları yarıya indirilecek, ev kadınlarına geçmişe dönük olarak hizmet borçlanması ve emeklilik imkanı verilecek, yolsuzlukla mücadele reformu yapılacak, Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nın bulunduğu alan sanat, bilim ve teknoloji üssüne dönüştürülecek, sağlık hizmetleri ücretsiz olacak, Köy Enstitüleri’nden ilham alan Anadolu Eğitim Enstitüleri kurulacak."

HAK VE ÖZGÜRLÜKLER PARTİSİ
Eski Demokrat Parti ve DYP milletvekillerinden Abdülmelik Fırat tarafından 2002’de kurulan HAK-PAR, Kürt kimliğiyle öne çıkıyor.Partinin başında Fehmi Demir var. Kemal Burkay partinin önde gelen isimlerinden.Parti Genel Başkan Yardımcısı Menaf Kıran bir açıklamasında "Seçime giren tek Kürt partisiyiz" dedi.Partinin bazı etkinliklerinde Mesut Barzani liderliğindeki Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin bayrağı kullanılıyor.HAK-PAR’ın seçim kampanyasında en fazla öne çıkan politika, federasyon sistemini savunması.Seçim bildirgesinin başlığı da 'Federal Cumhuriyet için HAK-PAR' adını taşıyor. Bildirgede şu ifadeler var:"Türkiye yeni anayasa ile ademi merkeziyetçi, federal bir sistemi benimsemeli. Kürtçe, Türkçenin yanı sıra resmi dil olmalı; ilkokuldan üniversiteye kadar okullarda okutulmalı ve kamu alanında serbestçe kullanılmalıdır."

KOMÜNİST PARTİ
2013’teki Gezi Parkı eylemlerinin ardından parti içinde başlayan bir tartışma süreci sonunda Türkiye Komünist Partisi ikiye bölündü.Bir grup KP’yi (Komünist Parti) diğer grupsa HTKP’yi (Halkın Türkiye Komünist Partisi) kurdu.KP kamuoyunun gündemine son olarak 1 Mayıs’ta, ellerinde orak çekiç amblemli parti bayrakları bulunan bir grup üyesinin Taksim Meydanı’na girmesi ve bu kişilerden üçünün tutuklanmasıyla geldi.Seçimlerin kendileri için büyük bir önem taşımadığını belirten partinin, seçimlere katılım açıklamasında şu ifadelere yer verildi:"Oyun bugünkü güç dengelerinde çözeceği tek bir sorun bulunmuyor. Birilerinin de çıkıp halk kitlelerini seçime değil, örgütlenmeye çağırması gerekiyor. Komünist Parti seçimlere emekçi halkın, aydınların, gençlerin, kadınların örgütlenmesi için giriyor."Parti, kampanyasında "Bu düzeni sıfırla" sloganını öne çıkarıyor.Genel başkanlığını Özlem Şen Abay'ın üstlendiği KP, 550 adayının tamamını da kadınlardan seçmiş durumda.

MİLLET PARTİSİ
1984'te Aykut Edibali'nin kurduğu Islahatçı Demokrasi Partisi (IDP), 1991 seçimlerinde Refah Partisi ve Milliyetçi Çalışma Partisi ile ittifak yaparak meclise üç milletvekili sokmuştu. İlerleyen dönemde ittifak dağıldı.1992'de Birlik Barış Partisi, Bayrak Partisi ve Millet Partisi IDP'ye katıldı ve yeni partinin adı Millet Partisi oldu.Aykut Edibali liderliğindeki MP, o tarihten bu yana parti faaliyetlerini sürdürüyor.Parti 'Muhteşem Türkiye' adlı bir hedefi olduğunu söylüyor ve seçim çalışmalarında bu programı öne çıkartıyor.MP "Türkiye'yi süratle sanayileştireceğiz ve sanayimizi montaj sanayisi olmaktan çıkartacağız" diyor.Partinin hedefleri arasında "IMF ile ilişkilere son vermek, Diyanet İşleri Başkanlığı'nın özerkleştirilmesi, borsanın ıslah edilmesi, nükleer enerji santrallerini çoğaltmak, doktor sayısını artırmak, spekülatif sermayenin üretim ve hizmete yönlendirilmesi" de var.

HAK VE ADALET PARTİSİ
Kendisini Atatürkçü olarak tanımlayan ve cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Ekmeleddin İhsanoğlu'nu desteklemiş olan HAP, "milli ve merkez çatı partisi olmayı hedeflediğini" belirtiyor.HAP'ın başında DYP'nin ilk kurucularından Yiğit Zeki Öztürk bulunuyor.HAP iktidara geldiğinde Türk ordusunun Azerbaycan ordusuyla birlikte Karabağ'a gireceğini, Türk Birlikleri Topluluğu'nu kuracağını belirtiyor.Parti, Rusya'yla ilişkileri derinleştireceğini de ifade ediyor.HAP, "Kandil'in Türkiye toprağı yapılacağını" da söylüyor:Kandil'i Türk toprağı yaparak en az Kuzey Irak'ta 30-60 kilometre içeride Türkiye'nin güvenlik şeridini oluşturacak Tampon Bölge kurulacak, Kuzey Irak'la Türkiye sınırı yeniden çizilecek ve sınır çizmede tek söz sahibi Türkiye olacaktır."

MERKEZ PARTİ
Merkez Parti bir yıl önce İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Abdurrahim Karslı tarafından kuruldu.Parti "ideoloji partisi olmadığını, sosyal demokrasiyi, emeği, yoksuldan tavır koymayı ve sosyal devleti benimsediğini" belirtiyor.Parti, ekonomik sorunlara çözüm olarak "sosyal ekonomi programı" adlı bir programı savunuyor.Merkez Parti, iktidar olması durumunda AB üyelik sürecini durduracağını, Gümrük Birliği anlaşmasına son vereceğini belirtiyor.Kendisini "yeni siyasetin ilk partisi" olarak tanıtan partinin seçim bildirgesindeki diğer bazı vaatler şunlar:"Öğretmenlere milletvekili ile aynı maaşın verilmesi, asgari ücretin 1500 TL olması, bütün emeklilere 2500 TL hibe verilmesi, ev kadınlarına 200 TL mutfak yardımı verilmesi, kredi kartı borçlarında faiz indirimi ve 10 yıla kadar yapılandırmaya gidilmesi, yenilenebilir enerji türlerine ağırlık verilmesi, demiryollarının özel sektöre devredilmesi."

TOPLUMSAL UZLAŞMA REFORM VE KALKINMA PARTİSİ
Kısa adıyla TURK Parti'nin liderliğini, bir dönem başbakan müfettişliği yapan Ahmet Eyüp Özgüç yapıyor.TURK Parti ilkelerini şöyle belirlemiş: Toplumsal uzlaşma, reform, kalkınma, adalet, eşitlik, özgürlük, milliyetçilik, dayanışma.TURK Parti "yeni ve adil bir düzenin kurulmasını" savunuyor.Yoksulluğun yok edilmesi için kalıcı çözümler üretip işsizlere iş sağlayacağını" söylüyor.Basın özgürlüğünün ve halkın haber alma özgürlüğünün korunmasını" savunacağını aktarıyor.Parti, kuracağı hukuk sisteminde gücün değil hakkın galip geleceğini belirtiyor.Partiye göre "toplumsal uzlaşma, reformların ön koşulu, reformlar ise partinin büyük Türkiye idealinin anahtarı".Parti, "Cumhuriyet'in temel değerlerini değiştirmeye çalışanların karşısında dimdik duracağını" söylüyor.

HALKIN KURTULUŞU PARTİSİ
HKP, 1920'lerdeki ilk TKP'nin (Türkiye Komünist Partisi) ve Hikmet Kıvılcımlı'nın 1950'lerde kurduğu Vatan Partisi'nin mirasını savunan bir parti.Nurullah Ankut'un genel başkanı olduğu HKP, Ergenekon ve Balyoz davası süreçlerinde bu davalarla ilgili eylemler düzenlemiş, Silivri Cezaevi önü gösterileri başta olmak üzere birçok eyleme katılmıştı.HKP'nin seçimlerdeki adaylarının büyük bölümünün işçi olduğu görülüyor.HKP'nin seçim bildirgesinde yer alan hedeflerden bazıları şunlar:"NATO, IMF, DB ve DTÖ'den ayrılınacak; AB hedefi olmayacak, finans-kapitalistlerin, tefeci-bezirganların ekonomi kuruluşları kamu malı haline getirilecek; köylüye faizsiz ve çok uzun vadeli geri ödemeli kredi verilecek; asgari ücret dört kişilik bir ailenin asgari seçim endeksine en azından denk olacak, bu rakam 2015 için 4343 YTL olacak; eğitim ve sağlık tamamıyla ücretsiz olacak, Kıbrıs sorunu Taksim'le çözülecek".

LİBERAL DEMOKRAT PARTİ
LDP 1994'te Besim Tibuk tarafından kurulmuştu. Tibuk 90'lar ve 2000'lerin başında medyada sık sık boy gösteren bir isimdi.Tibuk, partisinin aldığı düşük oylar nedeniyle 2002'de başkanlıktan istifa edip siyaseti bıraktı ve iş dünyasına döndü."Özgürlüğümü seviyorum" sloganını kullanan partinin şu andaki lider Cem Toker.LDP'nin seçim bildirgesinde yer alan hedeflerden bazıları şunlar:"Devlet tüm ekonomik faaliyetlerden çekilecek, özel sektörün faaliyet gösterdiği alanda yer alan TRT, THY başta olmak üzere tüm kamu kuruluşları kapatılacak, vergiler düşürülüp KDV kaldırılacak, Türkiye yatırım cennetine dönüştürülecek, emeklilik programları özelleştirilecek, eğitim devlete bırakılmayacak, sağlık sistemi girişimcilere devredilecek".LDP ayrıca kurulduğundan bu yana, ABD'deki gibi bir başkanlık sistemini savunuyor.Demokrasi için uygun olan sistemin parlamenter sistem değil, başkanlık sistemi olduğunu belirtiyor.

DEMOKRATİK SOL PARTİ
1980'ler, 1990'lar ve 2000'lerin başında Türk siyasetinin önemli bir partisi olan DSP'de Bülent Ecevit 2004'te liderliği Zeki Sezer'e bırakmıştı.Ecevit'in ölümü ardından yaşanan parti içi gerilimler sonucu Sezer 2009'da istifa etti, liderliği Masum Türker üstlendi.Ancak çalkantılar devam etti ve partinin etkin isimlerinden Rahşan Ecevit ve bazı milletvekilleri istifa etti.Parti, 2011 seçimlerinde yüzde 0,25 oy aldı.DSP'nin seçim bildirgesinin başında "Mutlu İnsan, Güçlü Türkiye" sloganı yer alıyor.Bildirgedeki vaatlerin bazıları şunlar:"Karma ekonomik sistem uygulanacak; asgari ücret 2000 TL olacak; 8 Mart Kadınlar Günü tatil olacak; Göçmen ve Yurtdışı Türkler Bakanlığı kurulacak; engellilerin tamamı iş sahibi yapılacak; vergi oranları düşürülecek; Cemevleri ibadet yeri olarak kabul edilecek; taşeronluk sistemi yasaklanacak; şehir içi ulaşım ücretsiz olacak; Suriye, Mısır ve İsrail'le yeni anlaşmalar yapılacak".

YURT PARTİSİ
2012'de kurulan YURT-P'nin başında eski İçişleri Bakanı Saadettin Tantan var."Türkiye'nin işgal altında olduğunu" belirten parti, buna karşı ilk hedeflerinin Türkiye'nin tam bağımsızlığı olduğunu belirtiyor.Parti, seçim bildirgesi içinde Demokratik Değişim Programı adlı bir bölüme yer veriyor.Bu program kapsamında şeffat devlet, toplumsal dayanışma, özgür birey gibi kavramlara vurgu yapılıyor.Seçimlerde "tek milli alternatif" olduğunu belirten partinin hedeflerinden bazıları şunlar:''Devlet, yasama-yürütme-yargı güçlerinin ayrılığı ve bağımsızlığını koruyacak şekilde yeniden yapılandırılacak; rant ekonomisi yerine üretim ekonomisi kurulacak; düşük oranlı bir vergi sistemi kurulacak; haftalık çalışma saatleri azaltılacak; ulaşımda toplu taşımacılığa ağırlık verilecek; tam bağımsız dış politika uygulanacak; komşu ülkelerle bağlar ekonomik işbirliği yoluyla zenginleştirilecek".

DEMOKRAT PARTİ
Doğru Yol Partisi 2007'de adını ve logosunu değiştirerek Demokrat Parti'ye dönüşmüş, Mehmet Ağar genel başkan olmuş, aynı yılki seçim yenilgisi ardından Ağar istifa etmişti.Ağar'dan sonra liderliğe önce Süleyman Soylu, daha sonra Hüsamettin Cindoruk geldi. 2010'daki Anayasa referandumunda "hayır" cephesinde yer alan parti, "evet" oyu kullanma yanlısı Soylu'yu ihraç etti.Partinin halihazırdaki lideri Gültekin Uysal.DP'nin seçim beyannamesi "Başka Bir Türkiye Mümkün" başlığını taşıyor.Beyannamedeki bazı vaatler şunlar: "Seçim barajı yüzde 3'e indirilecek, cumhurbaşkanını TBMM seçecek, adil bir vergi sistemi kurulacak, atıl ve hantal kamu kuruluşları özelleştirilecek, devlet iktisadi hayatta uygulayıcı olmayacak, BDDK kapatılacak, tam gün eğitim hayata geçirilecek, YGS-LYS kaldırılacak, öğrenciler istediği üniversiteye başvuracak, devlet sağlık hizmetlerinden elini çekecek."

VATAN PARTİSİ
VP "diğer partiler" arasında kamuoyunda en fazla görünür olan partilerden.İşçi Partisi, yıl içindeki olağanüstü kurultayında Vatan Partisi'ne dönüşmüştü.VP adayları arasında Genelkurmay İstihbarat Dairesi'nin eski başkanı İsmail Hakkı Pekin'den, eski Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Yaşar Okuyan'a kadar farklı kökenlerden isimler yer alıyor.VP lideri Doğu Perinçek, son dönemde kamuoyunun gündemine en çok, AİHM'deki Ermeni soykırımı iddialarını reddetmenin suç sayılması ile ilgili dava ile Suriye Cumhurbaşkanı Beşar Esad ve eski İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinecad'la görüşmesiyle gelmişti.Partinin seçim bildirgesinde yer alan bazı hedefler şunlar:"Suriye, İran ve Irak'la işbirliği yapılacak; Kandil'e beyaz bayrak çektirilecek; Türkiye'nin Ege'deki 152 ada üzerindeki egemenliği sağlanacak; üretim ekonomisi kurulacak; taşeron uygulaması kaldırılacak; kredi kartı borçlarının faizleri silinecek, kalan borç beş yıla yayılacak; stratejik sektörlerde özelleştirilen KİT'ler kamulaştırılacak; eğitim ve sağlık parasız olacak."

BAĞIMSIZ TÜRKİYE PARTİSİ
Liderliğini Haydar Baş'ın yaptığı BTP, kamuoyunda bir önceki genel seçimlere nazaran daha görünür durumda.Milli Ekonomi Modeli adlı devletçi bir ekonomi programını savunan Baş, Rusya lideri Vladimir Putin'in 2013'ten bu yana kendi modelini uyguladığını söylüyor.Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 5 bin TL asgari ücret vaat etmesi nedeniyle Baş'ı isim vermeden sık sık eleştiriyor.CHP'yi kendi projelerini 'çalmakla' suçlayan BTP'nin seçim beyannamesinde yer alan bazı hedefler şunlar:"Cemevleri ibadethane olarak kabul edilecek, her TC vatandaşına 1000 TL vatandaşlık maaşı verilecek, doğum yapan kadınlara 15000 TL ikramiye verilecek, üniversite sınavları kaldırılacak, emeklilerin maaşları en az asgari ücret seviyesine yükseltilecek, geliri belli bir seviyenin altına olanlardan vergi alınmayacak, ev hanımlarına 1500TL maaş bağlanacak, emeklilik yaşı 50 olacak."