Özbekistan Cumhuriyeti’nin kuruluşundan bu yana ilk defa “Doğu Türkistan” konulu istişare toplantısı düzenlendi. 26 Ağustos 2019 tarihinde “Doğu Türkistan’a Özgürlük” sloganı altında başkent Taşkent’te Özbek asıllı Amerikalı aktivist Anwar Nazır’ın girişimi ile gerçekleştirilen toplantıda, Amerika’dan ve Avrupa’dan gelen insan hakları aktivistleri ile Özbek aktivistler bir araya gelerek istişarede bulundu.
İstişare toplantısının düzenlenmesinde katkılar sunan Amerikalı insan hakları aktivistler, toplantı katılımcılarını insan hakları eylemleri konusunda genel bilgilendirme yaptıktan sonra, Doğu Türkistan’daki “Eğitim Merkezleri” olarak adlandırılan “Ceza ve Toplama Kampları” hakkında elde ettikleri genel bilgileri paylaştılar.
Ceza ve Toplama Kampları’nda gözetim altına alınan Özbek tutuklular hakkında da bilgilerin verildiği toplantıda Amerikalı aktivistler, Doğu Türkistan Cumhuriyeti’nde 20.000’den fazla Özbeğin yaşadığını, Özbeklerin diğer milletler gibi Uygurlar, Tunganlar, Kazaklar, Kırgızlar gibi baskı ve zulüm altında ağır şartlar altında yaşadıklarını belirttiler.
Özbekistan’ın bağımsızlığı elde etmesinden bugüne kadar geçen 27 yıllık sürede ilk defa düzenlenen bu toplantının atılmış ilk adım olduğunu vurgulayan katılımcılar, bundan sonra benzeri toplantıların sürekli yapılacağını, yurt dışındaki Uygur aktivistler ile işbirliği içinde hareket edeceklerini belirttiler.
Uygur İnsan Hakları Merkezi Başkanlığı, Özbekistan tarihinde “Şarki Türkistan” namı ile birinci defa böyle ibr toplantının düzenlenmesinden dolayı memnuniyetini ifade ederken, hem toplantıyı düzenleyenlere, hem de bu konuda beyanat vererek Özbek bürokratlarının dikkatini çeken Özbekistan Milletvekili sayınKobul Dusov’a ve Özbekistan Devlet Başkanı Mirzayev’e 30 milyon Doğu Türkistan halkı adına minnet ve şükranlarını ifade etti.