ABD, Fetullah Gülen'i Türkiye'ye iade edecek iddiası

Ankara ile Washington arasındaki anlaşma gereğince Fethullah Gülen'in Türkiye'ye iadesi kuvvetle muhtemel... Yapılması gereken tek şey dosyanın hazırlanıp talebin diplomatik yollarla gerekli makamlara iletilmesi. ABD, karar çıkana kadar Gülen'i tutuklayabilir.

GÜLEN'İN İADESİ ÖNÜNDE HİÇBİR ENGEL YOK
İstanbul 1'inci Sulh Hâkimliği'nin, ABD'de yaşayan Fethullah Gülen hakkında 'silahlı terör örgütü liderliği' suçlamasıyla verdiği 'yakalama' kararının ardından sıra iade talebinde... Türkiye ile ABD arasında imzalanan 'Suçluların İadesi ve Ceza İşlerinde Karşılıklı Yardım Anlaşması' gereğince Gülen'in iadesinin önünde hiçbir engel yok. Bunun için Ankara'nın sadece anlaşmada yer alan şartları yerine getirerek dosya hazırlaması ve diplomatik yolla iade talebinde bulunması gerekiyor. Prosedürün tamamlanmasının ardından Gülen, anlaşmanın 9'uncu maddesi uyarınca Washington'dan karar çıkana dek kaçma ihtimaline karşı tutuklanacak. Gülen hakkındaki muhtemel tutuklama kararı, mahkemenin takdiriyle 'ev hapsi' olarak uygulanabilecek.

GEÇİCİ TUTUKLAMA İSTENEBİLİR
1980 tarihli anlaşmada iade dosyasının hazırlık sürecinin uzaması ve iadesi istenen kişinin bu arada kaçmasını engelleyecek madde de bulunuyor. Türkiye, Gülen'in kaçmaması için 'geçici tutuklama' da talep edebilecek. Anlaşmanın 10'uncu maddesiyle belirlenen bu durum, Gülen hakkındaki 'yakalama' kararının Adalet Bakanlığı kanalıyla ABD Adalet Bakanlığı'na gönderilmesiyle gerçekleşebilecek.

ANLAŞMA TÜM SUÇLARI KAPSIYOR
Anlaşma hükümlerine göre; 'geçici tutuklama' 60 gün uygulanabiliyor. Ankara'nın bu süre içinde iade dosyasını tamamlayıp diplomatik yolla ABD'ye göndermesi gerekiyor. 60 günlük süre, dosyanın hazırlanması için yeterli olmazsa iade isteyen ülke yeniden 'geçici tutuklama' da talep edilebiliyor. 'Suçluların İadesi Anlaşması'na göre; Gülen'in iadesi kuvvetle muhtemel... Çünkü anlaşma, 'siyasi ve askeri' suçlar dışındaki tüm suçları kapsıyor. Gülen hakkındaki yakalama kararı, 'silahlı terör örgütü liderliği' suçu kapsamında verildiği için ABD'nin bu talebi yerine getirmesi gerekiyor.

YEŞİL KART KURTARMAZ
Taraflar kendi ülke vatandaşlarını iade etmeme hakkına da sahip. Fakat Gülen'in sahip olduğu Yeşil Kart vatandaşlık sayılmadığı için bu istisnadan yararlanması mümkün değil. Adalet Bakanlığı ve Dışişleri Bakanlığı tarafından hazırlanacak iade talebine ilişkin dosyada, yakalama kararının yanı sıra suç maddesi, suçun kanıtları ve maddi unsurları konusunda açıklama, suçun ABD ceza mevzuatındaki karşılığı, suçun zaman aşımına uğramadığına ilişkin bilgilendirme de yer alacak. İade talebi kabul edildirse Gülen, direkt uçuşla Türkiye'ye teslim edilecek.

ABD O SORUYA YANIT VERMEDİ
Washington, Gülen'in iadesi mevzuunda sessiz kalmayı tercih etti. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Jen Psaki, basın toplantısında "Türkiye Gülen'i ABD'den istedi mi? ABD, Fethullah Gülen'i iade eder" mi sorularına şöyle yanıt verdi: "Haberleri gördük. Politikamız gereği; Dışişleri Bakanlığı, iade taleplerine ilişkin yorum yapmaz. İade talebi yapıldığını onaylamaz ya da iade talebi yapılmış olduğunu inkâr etmez."

SİYASİ Mİ DEĞİL Mİ BAKILACAK
Fethullah Gülen hakkındaki yakalama kararı kapsamında, İnterpol'ün 'kırmızı bülten' çıkarması için suçun siyasi olup olmadığına bakılacağı, kırmızı bülten çıkarılması halinde de ilgili ülkenin bunu değerlendireceği belirtiliyor.Konuya ilişkin değerlendirmede bulunan eski Cumhuriyet Başsavcısı Reşat Petek, "Kırmızı bülten çıkarılsa da kararın uygulanıp uygulanmaması konusu siyasi bir tavır. Gerek ABD, gerek Batı ülkeleri, yakalama kararı verilen suçun siyasi nitelikte olup olmadığına bakıyor. Örgüt eylemleri bu kapsamda değil ama düşünce, fikir özgürlüğü, siyasi muhalif olmasından dolayı yapılan bir işlem olup olmadığı tetkik ediliyor" dedi.İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Durmuş Tezcan ise şu açıklamada bulundu: "Kırmızı bülten çıkarılan kişi ile ilgili ilk yapılacak değerlendirme suçun siyasi veya siyasi suça bağlı adi suç olup olmadığına yöneliktir. Böyle bir durum olduğunda iade söz konusu olmaz. Suçun siyasi olup olmadığına ilgili hükümet karar verecektir.